FEPS - Foundation for European Studies - Fundacja na Rzecz Studiów Europejskich
  • AKTUALNOŚCI
  • PROJEKTY
    • 2021 >
      • Europejski Zielony Ład - Warsztaty Dla Młodzieży
    • 2020 >
      • Study Tours to Poland
      • Vaha
      • Insights into Development
      • Półkolonie
      • NAMED KONFERENCJA
      • Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Miasta Poznania
      • Panel Obywatelski
      • Konsultacje społeczne we Wrocławiu
      • NAMED
      • POZNAJMY SIĘ WE WROCŁAWIU!
      • PRZENIEŚMY WYBORY
    • 2019 >
      • Konsultacje społeczne we Wrocławiu
      • 3. Kongres Wrocławskich Organizacji Pozarządowych
      • Wdrażanie Strategii rozwoju współpracy miasta Wrocławia z organizacjami pozarządowymi na lata 2018-2022
      • NAMED
    • 2018 >
      • Wdrażanie Strategii rozwoju współpracy miasta Wrocławia z organizacjami pozarządowymi na lata 2018-2022
      • Nie lej wody
      • Publikacja Strategii Rozwoju Współpracy miasta Wrocławia z organizacjami pozarządowymi
      • Legendarna Pustowójtówna
      • Wrocław rozmawia o osiedlach
      • NAMED
      • Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej
    • 2017 >
      • Nieobecni - Ludzie ze znakiem P (2)
      • Strategia Rozwoju Współpracy
      • Study Tours to Poland
      • Forum Międzykulturowe
      • Nowe Studium Wrocławia
      • Homo Viator
      • Laboratoria Obywatelskie
    • 2016 >
      • Smaki współpracy
      • Nieobecni - ludzie ze znakiem P (1)
      • Wrocław Rozmawia
      • Współcześni młodzi Polacy na Wilenszczyźnie
      • Grupa Dialogu Społecznego ds uchodźców i migrantów
      • Konferencja Małżeństwo i rodzina w ujęciu antropologii kulturowej
      • YPIN
      • IV Zlot Młodych Badaczy Kultury
    • 2015 >
      • 2. Wrocławskie Forum Miejskie
      • Konferencja III Zlot Młodych Badaczy Kultury
    • 2014 >
      • Znając mnie - znając nas
      • Euro Calls
      • Słowa łączą pokolenia
      • 2. Zlot Młodych Kulturoznawców
      • Letnia szkola animatorow
      • Energy Security in an Uncertain World
    • 2013 >
      • Znając mnie - znając nas
      • Euro Calls
      • Słowa łączą pokolenia
      • Konferencja “Rasa-Rasizm-Rasologia”
      • Wsparcie dla samorządności studenckiej na Białorusi
      • Wakacyjna szkoła młodzieżowych liderów
    • 2012 >
      • Study Tours to Poland
      • Think Tank Generator - edycja na Białorusi
      • Think Tank Generator - edycja na polsko-niemiecka
      • Asystentura programu Grundtvig
      • Monitoring społecznych skutków interwencji w Afganistanie
      • Nawiąż kontakt z parlamentarzystą
    • 2011 >
      • Monitoring społecznych skutków interwencji w Afganistanie
      • Wspieranie edukacji pozaformalnej na Białorusi
      • II Wrocławska Konferencja o Współczesnych Niemczech
      • Konferencja “The war which has changed Poland”
    • 2010 >
      • I Wrocławska Konferencja o Współczesnych Niemczech
    • 2009 >
      • Usprawnianie współpracy pomiędzy regionem, stolicą i Brukselą
    • 2008 >
      • Usprawnianie współpracy pomiędzy regionem, stolicą i Brukselą
  • PUBLIKACJE
  • O NAS
    • Fundacja
    • Zespół
    • Dokumenty
    • Klauzula informacyjna RODO
  • KONTAKT

WWW.LUDZIEZEZNAKIEMP.PL

CZEGO DOTYCZY PROJEKT “NIEOBECNI. LUDZIE ZE ZNAKIEM P”?

Projekt „Nieobecni – ludzie ze znakiem „P”, realizowany przez wrocławską Fundację na Rzecz Studiów Europejskich, poświęcony jest polskim przymusowym robotnikom, żyjącym i pracującym w Breslau i na Dolnym Śląsku w latach 1939-1945. Po wojnie duża część z nich została w polskim Wrocławiu, w którym mieszkają do dzisiaj. Ludzie ze znakiem „P” są wyjątkową grupą, będącą swoistym łącznikiem w społecznej tkance miasta i regionu, w którym ciągu kilku miesięcy 1945 r. nastąpiła prawie całkowita wymiana ludności – Niemców zastąpili Polacy. „Zapomnienie”, które dotknęło niemiecką przeszłość stolicy Dolnego Śląska w latach powojennych, paradoksalnie uderzyło także w Polaków – robotników przymusowych. Celem projektu jest przywrócenie pamięci i zachowanie „żywych historii” Ludzi ze znakiem „P” oraz zaistnienie ich losów w zbiorowej świadomości Wrocławian.

KIM SĄ LUDZIE Z ZNAKIEM “P”?


Mianem Ludzi ze znakiem “P” określa się polskich robotników przymusowych na terenie III Rzeszy Niemieckiej w okresie II wojny światowej. Nazwa pochodzi od przymusowej naszywki z literą P (niem. Polen), którą każdy pracownik i pracownica nosiła na ubraniu.

CZYM JEST KLUB LUDZI ZE ZNAKIEM P?

Wrocławski Klub Ludzi ze znakiem “P” zrzesza byłych robotników przymusowych na terenie III Rzeszy Niemieckiej, którzy po wojnie osiedlili się w stolicy Dolnego Śląska. Klub powstał w latach 60. ubiegłego wieku, przy Towarzystwie Miłośników Wrocławia, które swoją siedzibę ma w kamienice “Małgosia” na ulicy Odrzańskiej 39/40.

CZEMU MA SŁUŻYĆ STRONA INTERNETOWA WWW.LUDZIEZEZNAKIEMP.PL?

Strona pełni funkcję archiwum, w którym gromadzone są: materiały audio i wideo z wywiadów z członkami Klubu Ludzi ze znakiem “P”, transkrypcje wspomnień, materiały źródłowe, materiały edukacyjne i scenariusze zajęć do wykorzystania na lekcjach historii. Strona zawiera również interaktywną mapę współczesnego Wrocławia z zaznaczonymi miejscami związanymi z Ludźmi z literą P i historią.
​Kliknij tutaj, aby edytować.
DLACZEGO WARTO PAMIĘTAĆ?

Losy polskich robotników przymusowych nie są znane mieszkańcom Wrocławia. Sami członkowie Klubu zwracali uwagę na marginalizacje, a wręcz zapomnienie ich historii. Do tej pory ukazało się właściwie jedno wydawnictwo, napisane przez jednego z członków klubu – Juliana Bartosza pt. „Zapomniani ludzie ze znakiem P”. Większość materiałów źródłowych (m.in. maszynopisy wspomnień) mają charakter niezinwentaryzowany i nieuporządkowany. Ponadto informacje są trudno dostępne i niepopoularne, co może dziwić, zważywszy na wyątkowość tej historii.
Bez wątpienia perspektywa Ludzi ze znakiem „P” jest unikatowa – w czasie wojny napiętnowani i naznaczeni pracowali przymusowo w jednym z kluczowych niemieckich miast, by w 1945 r. stać się jego gospodarzami. Polscy robotnicy przymusowi w Breslau, w dużej mierze zamieszkali w zgruzowanym mieście, stając się pionierami odbudowy Wrocławia. Ich losy są istotnym elementem historii stolicy Dolnego Śląska i częścią lokalnej, społecznej tożsamości. Jako nieliczni mieszkali w niemieckim Breslau, przeżyli oblężenie Festung, byli świadkami włączenia miasta do Polski i jako nieliczni „stąd” stanowili fundament tej nowej społeczności.

DLACZEGO ZESPÓŁ SZKÓŁ TELEINFORMATYCZNYCH I ELEKTRONICZNYCH PRZY UL. HAUKE-BOSSAKA WE WROCŁAWIU JEST SZCZEGÓLNIE ZAANGAŻOWANY W PROJEKT?

Na terenie obecnego Zespołu Szkół Teleinformatycznych i Elektronicznych przy ulicy Hauke-Bossaka, dawnej Clausewitzstrasse, w latach II wojny światowej, znajdował się Ausländer-Auffanglager, tj. obóz pracy (obóz przejściowy dla cudzoziemców). Był to jeden z większych tego typu obozów w Breslau, w którym pod koniec wojny przetrzymywano ponad 3 tysiące osób, w tym polskim robotników przymusowych. Obóz istniał do wiosny 1945 r., kiedy to został zbombardowany, a przetrzymywani przeniesieni do innych obozów.
Szkoła jest żywym pomnikiem historii Ludzi ze znakiem “P”, co roku w jej murach odbywają się spotkania członków wrocławskiego Klubu z nauczycielami i uczniami. Od 1970 r. tragiczne losy przetrzymywanych w obozie upamiętnia wmurowana tablica pamiątkowa. Uczniowie Zespołu Szkół Teleinformatycznych i Elektronicznych brali aktywny udział w opracowani materiałów na stronę, zwłaszcza miejsc związanych z Ludźmi ze znakiem „P”.

ZESPÓŁ PROJEKTOWY/AUTORZY

Uczniowie Zespołu Szkół Teleinformatycznych i Elektronicznych pod opieką Jolanty Trzebniak: Emilia Bańkowska, Adrian Kulnok, Marcin Krupnik, Wojciech Nadolski, Patrycja Kozak, Michał Szkudlarek, Damian Prędota, Jakub Steczeń, Jakub Damioła.
Fundacja na Rzecz Studiów Europejskich: dr Iwona Nowak (koordynacja projektu), Sebastian Górski (konsultacja merytoryczna), Dominika Gruz (relacje), dr Krzysztof Nowak, Maria Rudnicka (redakcja), Michał Downarowicz.
ZDJĘCIA Z PREMIERY STRONY, KTÓRA ODBYŁA SIĘ 13.12.2017 r. W BARBARZE.

KONTAKT

Fundacja na Rzecz Studiów Europejskich
Wrocław

feps@feps.pl
NALEŻYMY DO
Obraz
© COPYRIGHT 2015. ALL RIGHTS RESERVED.